Summary
Tokat Yöresinde Kiraz ve Vişne Ağaçlarında Ölümlere Neden Olan Hastalık Etmenlerinin Belirlenmesi
Türkiye Dünya kiraz ve vişne üretiminde ilk sıralarda olup bu sert çekirdekli meyvelerin üretiminde son yıllarda ciddi problemler yaşanmaktadır. Özellikle kiraz ve vişne ağaçlarında kısa sürede ölümlere neden olan hastalıklar görülmektedir. Bu çalışma kiraz ve vişne gibi sert çekirdekli meyve ağaçlarında görülen hastalık etmenlerini ortaya koymak, bu hastalık etmenlerini klasik ve moleküler olarak tanımlamak, Tokat kiraz ve vişne üretim alanlarındaki durumunu belirlemek ve ileride yapılacak çalışmalar için bir temel oluşturmayı amaçlamaktadır. Tokat Merkez, Pazar, Turhal, Niksar ve Erbaa kiraz ve vişne üretim alanlarında sürveyler gerçekleştirilmiştir. Sürveylerde toplanan bitki örneklerinden laboratuvarda fungus ve bakteriler ile fitoplazma ve virus hastalık etmenlerinin izolasyonu için besi ortamında ve toplam genomik DNA’da mikroorganizmalar araştırılmıştır. Besi ortamlarında gelişen fungal ve bakteriler özel besi yerlerinde saflaştırılarak tanılanmıştır. Gerçekleştirilen moleküler analizler toplam genomik DNA içerisinde ksileme, floeme özelleşmiş bakteriler ile virus etmenlerinin bulunmadığını ortaya koymuştur. Yapılan klasik tanı testleri ve patojenisite testleri kiraz ve vişnelerde kurumalara neden olan hastalık etmelerinin Leucostoma sp ve Alternaria sp olduğunu ortaya koymuştur. Hastalık etmenlerinin tanılanmasıyla gelecekte yapılacak mücadele çalışmaları için önemli bir adım atılmıştır.
Turkish Keywords
Hastalıklar, kiraz ve vişne ağaçları, sürveyler, tanılama
